Maandelijks schrijven wij een Update ontwikkelingen Verzuim en Inkomen. Hierin staan onder andere onze columns, nieuws en jurisprudentie verzuim en arbeidsrecht. Ook treft u hier de verschillende masterclasses aan welke we geven.
Verzuim is al snel een complexe zaak. Helemaal als het om langdurend verzuim gaat. Het is niet gek als u daar vragen over heeft. Daarom vindt u hier enkele van de meest gestelde vragen op dit gebied. Bel of mail ons gerust als u meer informatie wilt.
Elke werknemer is wel eens ziek. Van een heftige migraineaanval of griep tot een ernstige ziekte of burn-out. Daarom krijgt ieder bedrijf ook te maken met ziekmeldingen en dus verzuim. Maar wat is dan verzuim? Als een werknemer zich afmeldt heb je het al gauw niet meer over ziekte, maar over (ziekte)verzuim.
Wat is verzuim nu precies?
Verzuim houdt in dat een werknemer niet komt en als reden ziekte opgeeft. Als iemand zich daadwerkelijk niet goed genoeg voelt om te kunnen werken, is er sprake van ziekteverzuim. Dit kan van zowel korte als lange duur zijn. Er zijn daarom verschillende soorten verzuim:
Kortdurend verzuim
Kortdurend verzuim gebeurt aan de lopende band bij bedrijven. Dat iemand opbelt en toch even thuisblijft vanwege een virusje of vervelende infectie. Dan valt de schade meestal ook wel mee voor u als werkgever. Het loon moet worden doorbetaald en er moet mogelijk een vervanger worden geregeld, maar dat is het verder wel.
Werkgevers kunnen eventueel ook werken met wachtdagen. Dit houdt in dat de werknemer de eerste ziektedag(en) niet door hoeft te worden betaald. Dit hangt af van wat voor cao er geldt.
Frequent kortdurend (ziekte)verzuim
We hebben het over frequent kortdurend verzuim als een werknemer zich steeds vaker een paar dagen ziekmeldt. Dit kan een teken zijn dat er meer aan de hand is. Als diegene veel stress, een ongezonde levensstijl of privéproblemen heeft, kan dit ertoe leiden dat hij of zij zich (mentaal) niet goed voelt.
Frequent kortdurend verzuim gaat dan ook snel over in langdurig verzuim. Het is daarom belangrijk dit op tijd te signaleren en aan te pakken. Ga met de werknemer om tafel. Dit is sowieso een goed idee om met alle medewerkers te doen. Wat speelt er allemaal bij diegene? Kunt u als werkgever hem of haar ergens bij helpen? Zit de werknemer ook wel op de juiste plek binnen uw organisatie? Oprechte betrokkenheid en meedenken doet vaak al een hoop.
Langdurend ziekteverzuim
Als iemand 6 weken of langer ziek is, hebben we het over langdurend ziekteverzuim. Dan komen ook een arbodienst en bedrijfsarts om de hoek kijken. Werkgevers moeten zich hierbij aan de Wet verbetering poortwachter (Wvp) houden. Dit is eigenlijk een soort stappenplan dat de eerste 104 weken van ziekte moet worden opgevolgd. De overheid vindt ziekteverzuim en re-integratie de eerste 2 jaar vooral de verantwoordelijkheid van de werkgever en (deels van de) werknemer. Het loon moet dus ook doorbetaald worden, al dan niet voor 70%. Het doel is dat de werknemer op een goede manier wordt begeleid en terug kan keren op de werkvloer.
In sommige gevallen heeft de werknemer recht op een uitkering via de Ziektewet. In dat geval betaalt het UWV het loon, of eigenlijk het ziekengeld. Dit geldt bij de volgende situaties:
Ongeoorloofd verzuim
Dan is er ook nog ongeoorloofd verzuim. Een medewerker meldt zich ziek, terwijl dit niet het geval is. Of hij of zij komt helemaal niet opdagen, om wat voor reden dan ook. In dat geval komt diegene zijn of haar arbeidsovereenkomst niet na.
Verzuim bij (arbeids)conflict
Het kan ook gebeuren dat een werknemer zich ziekmeldt omdat er een conflict is op de werkvloer. Met de werkgever of een collega. Het is belangrijk om dan meteen samen om tafel te gaan. Is diegene echt ziek of ziet hij of zij het op deze manier niet meer te zitten om te werken? Als de medewerker ziekgemeld wil blijven, is het verstandig om snel een bedrijfsarts in te schakelen. Die kan kijken of er (ook) sprake is van medische redenen of niet.
Wat is verzuim in kleuren?
De kleuren wit, zwart, grijs en roze komen ook wel eens voorbij als erover verzuim wordt gesproken. Wat houdt dit in?
Wit verzuim > De werknemer is echt ziek en kan daarom niet werken.
Zwart verzuim > De medewerker meldt zich ziek terwijl dit niet het geval is.
Grijs verzuim > De werknemer meldt zich ziek, maar zou eigenlijk wel kunnen werken met zijn of haar klachten.
Roze verzuim > De werknemer is echt ziek, maar komt toch werken. Met het risico dat hij of zij collega’s aansteekt en ziek maakt.
Een werknemer die langere tijd thuis komt te zitten vanwege ziekte. Erg lastig en vaak ook emotioneel. Hij of zij wordt geconfronteerd met bepaalde dingen die opeens niet meer kunnen, zoals werken. Voor het bedrijf waar diegene werkt heeft het ook gevolgen. Daar moeten ze het opeens doen zonder de inzet en ervaring van de collega.
Het is daarom belangrijk dat er aan goede verzuimbegeleiding wordt gedaan. Dit zorgt ervoor dat iedereen weet waar die aan toe is. Maar wat is verzuimbegeleiding dan precies? Verzuimbegeleiding houdt in dat er een goed beleid wordt opgesteld, zodat de zieke werknemer geholpen wordt. Er komt veel regelwerk bij kijken. Zo moet er verzuim- of re-integratiedossier worden gemaakt, wordt een arbodienst en/of bedrijfsarts ingeschakeld en komt er strenge wet- en regelgeving bij kijken.
Verplichtingen
De overheid vindt ziekteverzuim en re-integratie de eerste 2 jaar vooral de verantwoordelijkheid van de werkgever en (deels van de) werknemer. Bedrijven zijn daarom verplicht mee te werken aan een goed herstel én terugkeer. Een werkgever mag een zieke medewerker niet zomaar ontslaan. Het loon moet de eerste twee jaar dan ook doorbetaald worden, al dan niet voor 70%.
Het doel is natuurlijk om de werknemer op een fijne en duurzame manier terug te laten komen. Maar ook als terugkeer niet mogelijk is, moet alles goed geregeld zijn. Anders kunt u achteraf te maken krijgen met boetes of (loon)sancties. Verzuimbegeleiding zal daarom met zorg en aandacht moeten gebeuren. Als werkgever wilt u iemand vaak zo snel mogelijk weer aan het werk hebben, maar dit kan en gaat niet altijd even vlug. Eerst moet duidelijk worden wat er precies aan de hand is, hoelang dit gaat duren en wat er (nog) mogelijk is.
Kennis en expertise
Om de verzuimbegeleiding, ook wel casemanagement genoemd, zo goed, netjes en efficiënt mogelijk te doen, is er kennis en expertise nodig. Maar met termen als Wet verbetering poortwachter (Wvp), Wet werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA), Ziektewet (ZW) en Verlenging loondoorbetaling bij ziekte (Vlz) die voorbijkomen, verliezen werkgevers al snel het overzicht in het hele proces. Het moet daarom worden gedaan door iemand met verstand van zaken.
Wat is verzuimbegeleiding met de Wvp?
Alles wat bij verzuimbegeleiding komt kijken, is vastgelegd in de Wet verbetering poortwachter (Wvp). Deze wet is in het leven geroepen om het aantal werknemers dat langdurig ziek is, terug te dringen. Een verzuim- of casemanager ziet erop toe dat de Wvp goed wordt opgevolgd. Werkgevers mogen zelf bepalen wie deze taak op zich neemt. Casemanagement wordt bijvoorbeeld intern gedaan door een leidinggevende of HR-medewerker. Maar vaak wordt er ook externe hulp ingeschakeld.
Een bedrijfsarts of arbodienst komt altijd kijken bij verzuim. Maar het kan ook zeker lonen om een externe casemanager, verzuimcoach of raadgever in te schakelen. De verzuimkosten in een bedrijf lopen nogal snel op. Vaak komen er meer kosten bij kijken dan verwacht. Het loon moet worden doorbetaald, er moet vervanging worden geregeld en die werknemer moet worden ingewerkt. Om nog maar te zwijgen over de kosten van een eventueel omzetverlies, de verzuimbegeleiding zelf en eventuele premies die omhooggaan.
Kosten besparen
Bedrijf Plus weet uit ervaring dat veel bedrijven flink kunnen besparen. Hoe? Door de verzuimbegeleiding samen met een expert te doen. Meestal kabbelt zo’n situatie namelijk maar voort. Vanwege tijdsgebrek (en echte kennis) ligt het vooral bij de arbodienst en neemt de werkgever een afwachtende houding aan. Gevolg: de werknemer zit veel langer ziek thuis dan nodig. En er is er ook eerder sprake van (nieuw) verzuim in het bedrijf.
Houd dus vooral grip op de situatie. Dat kunt u zelf doen door u zich beter te verdiepen in het onderwerp. Maar ook met hulp van Bedrijf Plus gaan alsnog die kosten naar beneden. En worden de situaties vaak nog beter opgelost ook. Onze raadgevers kunnen u vanaf begin af aan helpen. Maar we zijn er ook als een situatie al langer speelt en u er niet (meer) goed uitkomt. Als het re-integreren niet zo soepel gaat als gehoopt. Of als u er samen echt niet uitkomt. Ook kunnen we een bezwaarprocedure bij het UWV starten als u het niet eens bent met een beslissing. Als u bijvoorbeeld een loonsanctie opgelegd krijgt: een derde jaar loondoorbetaling.
Oog voor werkgevers
Onze raadgevers zijn hier dagelijks mee bezig. Waar u het misschien al snel boven het hoofd stijgt, bijten wij ons juist vast in de materie. Daarbij staan we ook echt ú bij. Wij zijn er voor de werkgevers. We helpen bij de begeleiding van de zieke werknemer, maar houden daarbij altijd u in het oog.
Als uw werknemer voor een langere periode ziek is, krijgen jullie te maken met een arbo-arts of bedrijfsarts. Met de nadruk op of. Veel mensen denken dat het hetzelfde is. Maar dat is niet zo. Er zit wel degelijk een verschil tussen beide artsen.
Een arbo-arts en bedrijfsarts hebben allebei geneeskunde gestudeerd. Maar een bedrijfsarts heeft daarna nog een aanvullende, vierjarige studie gedaan op het gebied van arbeid en gezondheid. Het is een wettelijk beschermde beroepstitel. Als bedrijfsartsen de titel willen houden, moeten ze zich bijscholen en iedere 5 jaar opnieuw registreren. Ze worden gecontroleerd door de beroepsvereniging (NVAB).
Arbo-arts heeft minder bevoegdheden
Een arbo-arts is een basisarts. Hij of zij mag medische onderzoeken doen, maar arbo-artsen mogen niet doorverwijzen naar een specialist. Of medische informatie opvragen bij andere artsen of specialisten. Ook mogen ze niet bepalen in hoeverre uw werknemer arbeidsongeschiktheid is. Dat mogen alleen bedrijfsartsen.
Let dus goed op als u met langdurige ziekte te maken heeft in uw bedrijf. Krijgt u hulp of advies van een bedrijfsarts of een arbo-arts? Dit kan namelijk gevolgen hebben. Vooral op juridisch gebied. Een bedrijfsarts heeft nu eenmaal meer bevoegdheden en zijn of haar adviezen wegen zwaarder.
Wil dit zeggen dat u alleen maar met bedrijfsartsen moet samenwerken? Om veilig te zijn. Dat nu ook weer niet. Arbo-artsen mogen namelijk veel van de taken wel op zich nemen als ze onder de verantwoordelijkheid van een bedrijfsarts vallen. Bij veel arbodiensten zijn daarom beide artsen te vinden.
Veilige werkplekken creëren
Arbo-artsen richten zich ook op veilige en gezonde werkplekken. Ze denken mee over goede arbeidsomstandigheden. Denk aan: ergonomisch ingerichte werkplekken of gezonde voeding in de kantine. Ook kijken ze naar de risico’s die uw werknemers lopen en hoe die (zoveel mogelijk) voorkomen kunnen worden. Ook adviseren ze over maatregelen om ziekteverzuim te verminderen en hoe je een preventiebeleid invoert.
Werknemers kunnen bij zowel een bedrijfsarts als arbo-arts op spreekuur worden geroepen. Ze mogen zo’n uitnodiging niet weigeren. De informatie die daar wordt verteld, wordt niet automatisch aan u teruggekoppeld. Beide artsen hebben een geheimhoudingsplicht. Wel mag een bedrijfsarts een advies uitbrengen over wat er wel en niet mogelijk is op werkgebied.
Basiscontract is verplicht
Als werkgever bent u verplicht om een arbodienst of bedrijfsarts te hebben. Bij veel arbodiensten werken meerdere specialisten, waaronder dus ook bedrijfsartsen. Ook kunnen bedrijfsartsen als zzp’er werken.
Nog even samengevat. Wat is nu het verschil tussen een arbo-arts en bedrijfsarts? De specialisatie, beroepstitel en het aantal bevoegdheden. Wat niet wil zeggen dat u bij de één beter af bent dan bij de ander. Ze helpen en versterken elkaar ook.
Bent u het niet eens met een advies van de bedrijfsarts of arbo-arts? Dan ondersteunt Bedrijf Plus u graag bij het verzuimdossier en om duidelijkheid te scheppen.
Meer weten? Neem contact met ons op.
Vele gesprekken zijn gevoerd, re-integratiemogelijkheden zijn geprobeerd en menig papierwerk is ingevuld. Toch leidde het helaas niet tot een goed herstel en complete terugkeer op de werkvloer. De werknemer die langdurig ziek thuis zat, kan nog steeds niet (volledig) zijn eigen werk uitvoeren. Als dit het geval is, gaat de Wet werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) spelen. Er wordt dan gekeken of iemand arbeidsongeschikt en in welke mate.
Beoordeling UWV
Als je langdurig ziek bent, ben je dus niet ook meteen arbeidsongeschikt. Dit wordt na bijna 2 jaar ziekte pas beoordeeld door het UWV. Een arts en arbeidsdeskundige doen dan een sociaal-medische beoordeling, ook wel WIA-keuring genoemd. Met hen bespreekt de werknemer wat voor klachten hij of zij heeft. En of die blijvend zijn of niet. Het is niet de bedoeling om tijdens het gesprek een diagnose te stellen of een behandeltraject op te stellen. Die zijn, als het goed is, allang geweest en uitgevoerd.
Het UWV kijkt puur naar wat de beperkingen van de werknemer inhouden bij het uitvoeren van het werk. De arts onderzoekt wat de beperkingen zijn. De arbeidsdeskundige bepaalt wat voor werk er nog wel kan worden gedaan met die beperkingen. Wat voor baan diegene had, maakt hierbij eigenlijk niet uit. Misschien kan de medewerker namelijk nog wel deels hetzelfde werk doen of een andere functie uitvoeren.
Uitkomst keuring
Wanneer en of iemand volledig arbeidsongeschikt is, hangt dus af van de uitkomst van de keuring. Hierbij wordt gekeken naar het verschil tussen de volgende zaken:
Wordt na de gesprekken de arbeidsongeschiktheid op minstens 35% vastgesteld? Dan heeft de werknemer mogelijk recht op een WIA-uitkering. De werknemer krijgt hier na 88 weken ziekte een brief over van het UWV. Vanaf dat moment kan de uitkering ook worden aangevraagd. Er zijn twee soorten WIA-uitkeringen: de Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) en de Inkomensvoorziening Volledig en duurzaam Arbeidsongeschikten (IVA).
Wanneer ben je volledig arbeidsongeschikt? Verschil WGA en IVA
Het verschil zegt iets over de inzetbaarheid van de medewerker, in hoeverre hij of zij arbeidsongeschikt is. Aan de WGA betalen werkgevers mee, aan de IVA niet. De IVA wordt toegekend als een werknemer niet of nauwelijks kan werken en een kleine kans heeft op herstel. De WGA wordt uitgekeerd als iemand tijdelijk volledig arbeidsongeschikt is (80 tot 100%) of door ziekte 35 tot 80% minder loon verdient.
Als de gezondheid verbetert, of juist verslechtert, kan er een herbeoordeling worden aangevraagd. De werknemer kan dan een lagere of hogere WIA-uitkering krijgen. Om de vraag ‘wanneer ben je volledig arbeidsongeschikt?’ te beantwoorden zou je dus kunnen kijken of iemand een WGA of IVA heeft. Bij die laatste is vastgesteld dat iemand niet of nauwelijks kan werken en dit ook in de toekomst niet meer kan.
Vervroegde WIA
Het is soms ook mogelijk om eerder een WIA-uitkering aan te vragen. Als het duidelijk is dat iemand nooit meer kan werken, mag deze vervroegd worden aangevraagd. Let op: dit wordt bepaald door de bedrijfsarts. Hij of zij moet hebben aangegeven dat de werknemer niet meer kan werken en ook niet meer beter wordt. Ook zitten er, uiteraard, nog wat extra voorwaarden aan vast:
Bezwaarprocedure UWV
Bent u het niet eens met de beslissing van het UWV over het soort uitkering (WGA of IVA) dat de werknemer krijgt? Dan kunt u bezwaar maken. De IVA is overigens niet alleen voor u gunstiger. Ook de medewerker kan hiermee geholpen zijn, omdat de uitkering hoger is. Ook brengt het vaak rust. Hij of zij heeft nu geen (werk)verplichtingen meer.
Arbeidsongeschikt raken is namelijk niet zomaar iets. Iemand wordt geconfronteerd met zijn of haar (nieuwe) beperkingen en moet daarmee leren omgaan. Ook heeft het financiële gevolgen voor diegene. Kijk als werkgever dus ook niet alleen naar de cijfertjes. Blijf ook uw werknemer in beeld houden. Het mens erachter. Hij of zij krijgt immers een hoop te verstouwen.
Bedrijf Plus helpt graag
Bezwaar aantekenen bij het UWV over de WIA-uitkering kost tijd, maar kan dus zeker wat opleveren. Bedrijf Plus kan u daarbij helpen. Wij weten precies welke weg bewandeld moet worden bij dit soort lastige zaken. Ook kijken we graag mee als u denkt dat een werknemer recht heeft op een vervroegde WIA-uitkering.
Bleijendaalseweg 16
5258 SR Berlicum
